انتخاب مجدد زاکانی برای شهرداری تهران فقط یک راه دارد؛ تغییر قانون/ «پزشکیان در برابر لابیها مقاوت کند»/ زاکانی هنوز هم سودای ریاست جمهوری دارد
با حذف مادهای از آییننامه انتخاب شهردار، علیرضا زاکانی بهدلیل نداشتن مدرک تحصیلی مرتبط، امکان انتخاب مجدد بهعنوان شهردار تهران را ندارد، اما بهگفته عضو شورای شهر، تلاشها و لابیهای سیاسی برای تغییر دوباره قانون آغاز شده و این موضوع به «آزمونی جدی برای پایبندی دولت به قانون» تبدیل شده است.
مظاهر گودرزی: علیرضا زاکانی نمیتواند مجدد شهردار تهران شود مگر اینکه قانون را بهخاطر او تغییر دهند، چیزیکه عضو شورای شهر تهران نام آن را آزمون بزرگ برای دولت و نظام قانونگذاری میگذارد، اقراریان معتقد است لابیها و فشارهای سیاسی برای تجدید مدیریت زاکانی بر شهرداری تهران در حال شکل گرفتن است و دولت باید در برابر آن مقاوت کند.
ماجرا چیست؟
ماجرای انتخاب زاکانی بهعنوان شهردار تهران از همان روز اول با حاشیه همراه بود، خیلیها معتقدند شهردار شدن او پاداش انتخابات ۱۴۰۰ بود، جاییکه زاکانی در حمایت از ریاست دولت سیزدهم از جریان انتخابات کنار رفت. اما همان روزها هم مرتبط نبودن رشته تحصیلی علیرضا زاکانی با شرایطی که در آییننامه انتخاب شهردار نوشته شده پرحاشیه شد، مدرک تحصیلی او پزشکی هستهای است و براساس آییننامه او با این مدرک تحصیلی نمیتوانست شهردار تهران شود. درهمینباره مهدی اقراریان، عضو شورای شهر تهران، در گفتوگویی با خبرآنلاین گفت: «همانگونه که مخاطبان مطلع هستند، آقای دکتر زاکانی در دوره گذشته، بدون برخورداری از تجربه مرتبط در حوزه مدیریت شهری و متأثر از فضای پس از انتخابات ۱۴۰۰، بر کرسی شهرداری تهران نشست. این در حالی است که بر اساس آییننامهای که تاکنون از اعتبار قانونی برخوردار است، رشته تحصیلی ایشان در زمره رشتههای مورد قبول برای تصدی این مسئولیت قرار ندارد.»
اما اگر از دوره گذشته صرفنظر کنیم براساس آئییننامه زاکانی برای بار دوم نمیتواند شهردار تهران شود. ماجرا همان مدرک تحصیلی و البته حذف شدن یک بند در آییننامه انتخاب شهردار است.
بندی برای نجات زاکانی
هیئت وزیران در جلسه ۱۴۰۴/۶/۹ آییننامه اجرایی رشتههای تحصیلی مرتبط برای انتخاب شهردار را تصویب کرد، براساس این آئیننامه افراد با داشتن رشتههای تحصیلی مشخصی میتوانند شهردار تهران شوند، در میان رشتههای اعلام شده خبری از پزشکی هستهای، رشتهای که زاکانی در آن تخصص دارد نیست.
اما این آئیننامه یک بند مهم داشت که علیرضا زاکانی با استناد به آن میتوانست علیرغم مرتبط نبودن رشته تحصیلی اینبار هم شهردار تهران شود؛ در ماده چهار این آییننامه نوشته شده بود: «کلیه اشخاصی که حداقل سه سال در سمت شهردار به صورت متوالی یا متناوب فعالیت داشتهاند صرفاً از شرط دارا بودن مدرک تحصیلی با رشتههای مرتبط در این آیین نامه معاف میباشند.»
مجلس روی ماده چهار دست گذاشت
اواخر مهر امسال (۱۴۰۴/۷/۲۹) نظر رئیس مجلس درباره آییننامه انتخاب شهردار به دولت ارسال شد که در آن ماده چهار آییننامه را مقایر با قانون دانسته. در بخشی از نظر مجلس نوشته شده: «با عنایت به جزء «۱» بند «ب» قانون مزبور که علاوه بر سوابق اجرایی که جزء«۲» بند «ب» قانون ناظر به آن است حسب مورد دارا بودن مدرک تحصیلی مرتبط را برای احراز تصدی شهردار لازم میشمارد، بنابراین ، ماده (۴) آیین نامه که کلیه اشخاصی که حداقل سه سال در سمت شهردار به صورت متوالی یا متناوب، معاف از شرط دارا بودن مدرک تحصیلی با رشتههای مرتبط در این آیین نامه میشمارد خلاف نظر مقنن و مآلاً مغایر قانون است.»
عارف نظر مجلس را ابلاغ کرد
با اعلام نظر مجلس شورای اسلامی، محمدرضا عارف، معاون اول دولت تغییرات لازم در آییننامه انتخاب شهردار را ابلاغ کرد. بهگزارش سامانه قوانین و مقررات جمهوری اسلامی ایران درباره حذف ماده چهار این آیین نامه آمده که: «هیئت وزیران در جلسه ۱۴۰۴/۸/۷ به پیشنهاد شماره ۵۸۴۴۷/۱۲۷۲۴۱ مورخ ۱۴۰۴/۸/۵ معاونت حقوقی رئیس جمهور و به استناد اصل یکصد و سی و هشتم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران تصویب کرد: تبصره ماده (۱) و ماده (۴) آیین نامه اجرایی رشتههای تحصیلی مرتبط برای انتخاب شهردار موضوع تصویب نامه شماره ۹۹۰۷۰/ت۶۴۳۴۵هـ مورخ ۱۴۰۴/۶/۲۶ حذف و شماره ماده (۵) به ماده (۴) اصلاح میشود.»
با توجه به شرایط موجود علیرضا زاکانی برای انتخاب شدن مجدد بهعنوان شهردار تهران نه مدرک تحصیلی مرتبط دارد و نه میتواند از بندی که اجازه میداد بهدلیل داشتن سابقه شهرداری رشته تحصیلی غیرمرتیط او نادیده گرفته شود استفاده کند.
تلاش برای تغییر آییننامه
اقراریان، عضو شورای شهر تهران درباره شرایط جدید برای انتخای شهردار در پایتخت به خبرآنلاین گفت: «بر اساس اطلاعات موجود و همچنین اظهاراتی که خود آقای زاکانی در یکی از دیدارهای اخیرشان با دانشجویان مطرح کردهاند و بازتاب رسانهای نیز داشته، ایشان ظاهراً این موضوع را با آقای دکتر پزشکیان در میان گذاشته و خواستار اصلاح مقررات شدهاند تا امکان ادامه حضورشان در شهرداری تهران فراهم شود.»
وی ادامه داد: «امروز با یک آزمون بزرگ مواجه هستیم؛ آزمونی که مشخص میکند آیا قانون بهخاطر یک فرد تغییر خواهد کرد یا خیر، و اینکه آیا لابیهای قدرت و فشار موفق میشوند مسیر «حکمرانی نمایشی» را جایگزین «حکمرانی حرفهای» کنند یا نه. بر اساس معیارهای حکمرانی حرفهای، شهردار فعلی فاقد صلاحیت لازم برای انتخاب مجدد است، اما اگر قرار باشد نمایشی از حکمرانی به اجرا گذاشته شود، طبیعتاً فشارهایی برای اصلاح قانون شکل خواهد گرفت. بنابراین با قوانین موجود آقای زاکانی امکان انتخاب مجدد بهعنوان شهردار تهران را ندارند، مگر آنکه مجدداً قانون اصلاح شود. البته طبق قانون، ایشان میتوانند تا پایان دوره فعلی در سمت خود باقی بمانند، اما انتخاب دوباره منوط به تغییر این مقررات است.»
این عضو شورای شهر تهران ابراز امیدواری کرد رئیسجمهور، دکتر مسعود پزشکیان، در برابر فشارها و لابیهای سیاسی با هدف زمینهسازی برای تداوم حضور آقای زاکانی در شهرداری تهران مقاومت کند و با مردم صادق باشد.
زاکانی هنوز هم سودای ریاست جمهوری دارد
اقراریان در بخش دیگری از سخنان خود تأکید کرد: «از نگاه من، آنچه امروز در مدیریت شهر تهران در حال وقوع است، یک پروژه سیاسی است. چراکه آقای دکتر زاکانی سودای حضور در انتخابات ریاستجمهوری را در سر دارند و ماندن در کرسی شهرداری تهران میتواند مقدمهای برای دستیابی به جایگاههای بالاتر در عرصه سیاسی کشور باشد.»
اقراریان گفت: «از همین امروز شاهد یک عملیات گسترده رسانهای از سوی جناح سیاسی نزدیک به آقای دکتر زاکانی در واکنش به این موضوع هستیم. چند ماه پیش از برگزاری انتخابات ریاستجمهوری، حتی پیش از آغاز ثبتنامها، یکی از اعضای شورای شهر تهران که در انتخابات گذشته با حکم معاون شهردار مسئولیت ستاد انتخاباتی آقای زاکانی در تهران را بر عهده داشت، دو موضوع را مطرح کرد که بسیار قابل تأمل است. نخست اینکه اعلام شد جریان مستقر در شهرداری تهران هستند و شهردارشان آقای دکتر زاکانی است و دوم اینکه از تشکیل یک قرارگاه یا ستاد مشترک برای انتخاب مجدد ایشان بهعنوان شهردار تهران خبر داده شد.»
اقراریان تأکید کرد: «اینکه چه کسانی در این قرارگاه یا ستاد مشترک حضور دارند، پرسشی جدی است؛ پرسشی که هم برای من بهعنوان عضو شورای شهر و نماینده مردم وجود دارد و هم برای افکار عمومی. سؤال مهمتر این است که نسبت مدیران شهری و هزینههایی که امروز در شهر تهران برای آنچه «حکمرانی نمایشی» نامیده میشود، صرف میشود، با این قرارگاه و ستاد انتخاباتی چیست و چگونه قابل توجیه است؟»
۲۳۳۲۳۳
